ఫొటోలు: వారణాసి, గంగానది, కవిత్వం

వారణాసినీ, గంగానదినీ చూడాలనే ఆర్తి అంతకుముందు చాలాసార్లు కలిగేది. ఇవి ఒక మతానికీ, విశ్వాసానికీ సంబంధించినవి మాత్రమే కాదు, అనాదినుండీ భారతీయ జీవనదార్శనికతకి ఇవి ఉన్నతమైన స్థానాలు. మనిషి మరణించే నిమిత్తం, మరణించాక తిరిగి జన్మించకుండా ఉండే నిమిత్తం ఒక క్షేత్రాన్ని ఎంచుకోవడం బహుశా, భారతీయ జీవనవిధానంలో మాత్రమే ఉంటుందేమో. ఆ ఆలోచనల వెనుక ఉన్న గొప్ప భావవాహిని ఇవాళ్టి ఉపరితల జీవితాలకి అర్ధం కాకపోవచ్చును. అక్కడకు వెళ్ళాక వారణాసీ నగరం నేను ఊహించుకొన్నదానికి అదనంగా కొంత నాగరికతని జోడించుకొన్నట్టు కనిపించింది కానీ, గంగానది నా ఊహల కన్నా ఉన్నతంగా అనిపించింది. గంగానది నా అంతస్సారమేమో అనిపించింది. 'నా' ఒక వ్యక్తి కాదు, మానవజాతి. గంగని దర్శించినపుడూ, గంగ ఒడిలో నన్ను దాచుకొన్నపుడూ గొప్ప స్వచ్చత, గొప్ప సరళత్వం, వాటిని మించి తెలియరాని ప్రశాంతత నా ఉనికిని కమ్ముకొన్నాయి. ఒకరోజు గంగా ఆరతి చూసాను. మరొకరోజు గంగ మొదటి ఘాట్ నుండి చివరి ఘాట్ వరకూ నడిచి తిరిగాను. సుమారు ఒకవారం అక్కడ గడిపి తల్లీ మళ్ళీ నిన్ను ఎప్పుడు చూస్తాను అని గంగానదిని తలుచుకొంటూ తిరిగివచ్చాను.

2006 నవంబరులో గంగను, వారణాసిని మొదటిసారి దర్శించినపుడు తీసిన ఈ ఫొటోలను చూడండి. 156 ఫొటోలు. వాటిని చూసేందుకు ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి.
తరువాత రెండవసారి 2008 మే లో వెళ్లినపుడు తీసిన ఫొటోలను కూడా ఇక్కడ జత చేస్తున్నాను. 127 ఫొటోలు. వాటిని చూసేందుకు ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి.

రెండవ యాత్ర.