అలవాటు : Habit

ఒకరోజు రోజువారీ పనుల్లోంచి బయటపడి చూడాలి
మన వలయం మీద మనమే తిరుగుబాటుచేసి స్వేచ్ఛను ప్రకటించాలి

వాహనం విడిచి కాలినడకన తిరగాలి
రోజూ చూసే తెలియని మనిషిని మొదటిసారి పలకరించాలి
బరువులన్నీ కాసేపు గాలికొదిలి, పగలంతా నిద్రపోవాలి. ఒకరాత్రి మేలుకోవాలి

ఆకాశాన్ని ఈ చివరనుండి ఆ చివరికి కొలిచి చూడాలి
దేవుడేమైనా ఇటీవల ఆకాశం కొలత మార్చాడేమో ఆలోచించాలి
చిననాటి నక్షత్రాలకీ, ఇప్పటికీ లెక్క సరిపోయిందో లేదో సరిచూసుకోవాలి

ఒంటరిగా కూర్చుని ఒకసారి నవ్వి చూసుకొని
మన నవ్వుకేమైనా మరామతు అవసరమేమో పరిశీలించాలి
ఏడవటం మరిచామో, ఏమో కాసేపు కన్నీరు రాల్చాలి

ఏదో ఒకటి అసలు ఎందుకు చేయాలో ఆలోచించాలి
ఆలోచన ఆగిపోతే ఏం జరుగుతుందో ప్రశాంతంగా గమనించాలి

ప్రపంచం మాయో కాదో తెలియదు కాని, అలవాటు మహామాయ
తిమ్మిరిలా అది క్రమ్మిందంటే
బ్రతుకు అందమూ తెలియదు, బాధా తెలియదు
దానిని విదిలించుకొని చూస్తే మరలా పుట్టినట్లుంటుంది

జీవనానందం తెలియాలంటే ఏదీ అలవాటు కాకుండా బ్రతకాలి
ఎప్పుడూ అలవాట్లకి జారబడకుండా నిలబడి ఉండాలి
బ్రతికి ఉండటం మాత్రమే అలవాటు కావాలి

తీరం వదిలిన దేన్నైనా ప్రవాహం తీసుకుపోయినట్లు
అలవాట్లను వదిలితే చాలు జీవితం తనతో మనల్ని తీసుకుపోతుంది

Habit

Must try
To come out of the run-of-the-mill routine someday-
Must revolt on the revolving self and declare freedom

Must leave away the vehicle and tramp on legs for a day-
Must wish the stranger who appears on the way every day-
Leaving all burdens off, must go to bed a whole day
And, stay awake an entire night!

Must measure the sky from east to west-
Must ponder over
Whether the God had changed the measures-
And, audit the accounts of stars of childhood
With the present-day count

Must laugh in solitude
And check whether the chuckle needs any mend-
Verifying whether we forgot to wail,
One must shed a few tears!

Must reflect for a while
Why one should do something at all!
Must watch gently
What happens when thinking ceases

Don’t know whether this world is all a Maaya-
But habit certainly is a Mahaamaaya!

As it spreads over as numbness
None would know the beauty of life- nor, the pinch of it!
When one shackles it off,
It feels like being born all again!

To know the pleasure of life one must not be addicted to anything!
Must stand robust- not leaning to a habit!
Living alone must be the routine

Just like something that leaves the banks
Would be swept away by the flow-
If we free ourselves from habits
Life would take us all along!


____________________________
'ఆకాశం' సంపుటి నుండి    
Translation: Sri Mandalaparthy Kishore

బివివి ప్రసాద్ కి డా.సంజీవదేవ్ ఉత్తరాలు

డాక్టర్ సంజీవదేవ్ గారు 1991 నుండి పరిచయం. తరచూ ఉత్తరాలు రాసేవాడిని. ఉత్తరం వెళ్ళిన వారం లోపు ఆయన నుండి జవాబు వచ్చేది. ఇది నాకు మాత్రమే కాక, వారితో పరిచయం ఉన్న అందరికీ అనుభవమే. సరళం గా కనిపిస్తూనే, ఎంతో ఆలోచనాత్మకంగా ఉండటం వారి వచనం ప్రత్యేకత. తెలుగువాళ్ళు గర్వించ తగిన మేధావి, అంతకు మించి ఉన్నతమైన వ్యక్తి సంజీవదేవ్ గారు. వారి వచనం ప్రభావం నాపైన చాలానే వుంది. ఒకచోట అన్నట్టు, తెలుగు సాహిత్యవేత్తలలో నేను చదివిన వారిలో, గురజాడ తరువాత అటువంటి సంయమనం, సంజీవదేవ్ గారిలోనే చూసాను. తెలుగు సాహిత్యం ఎంతో ఇష్టంగా మనోవికాసం కోసం చదువుకొనే వారెవరున్నా, వారిని తప్పక సంజీవదేవ్ వ్యాసాలు చదవమని చెబుతాను. అవి రెండు సంపుటాలుగా తెలుగు ఆకాడమీ వారి ప్రచురణలలో దొరుకుతున్నాయి.

వారు నాకు రాసిన ఉత్తరాలలో కొన్ని ఇక్కడ మిత్రులతో పంచుకొంటున్నాను.

తలుపులు : Doors

అడగకుండా తలుపులు తోసుకొని లోపలికి వస్తారు పిల్లలు
బయట ఉన్న ఆకాశమే లోపల ఉంటుంది కదా అని వాళ్ళ ఊహ
గదిలోపలి ఆకాశాన్ని ఎవరెత్తుకుపోతారోనని మనకి బెంగ

మనం శ్రమపడి ఊహించుకొన్న బూచాళ్ళు
మన ఆకాశం ఎప్పుడో ఎత్తుకుపోయారని మనకి తెలీదు

పోనీ వచ్చారు కదా అని రానిచ్చినందుకు
మన పెద్దమనసుతనానికి మురిసిపోతూ వుంటే
తలుపులు వెయ్యకుండానే వెళ్ళిపోతారు పిల్లలు

తలుపులు లేకపోతే బ్రతుకేమైపోతుందో ఊహించలేని మనకి
తలుపులు లేనిచోట జీవితం ఉంటుందని అర్థంకాదు


Doors

Without seeking permission,
Children gate-crash into the room
It’ll be the same sky in the room too
-They think
Someone might thieve our private heaven
-We worry

But, we don’t realize a fact-
The ogres of our laborious imagination
Had knocked out our sky, long ago!

As we rejoice at our benevolence
-Of permitting the kids in-
They exit without sealing the doors

We,
Those who don’t know
What would happen in the absence of doors -
Never understand-
Life will be there where there aren't any doors!


_______________________________
'ఆకాశం' సంపుటి నుండి
Translation: Sri Mandalaparthy Kishore

పుట్టగానే పిల్లలు : As soon as they are born

పుట్టగానే పిల్లలు నవ్వరెందుకని
వాళ్ళు ఏ వెలుతురులో ఈదివచ్చారు
ఏ ఆనందాలు దాటివచ్చారు
ఏ హద్దుల్లేని దేశాలు ఎగిరివచ్చారు

పుట్టగానే పిల్లలు నవ్వలేరెందుకని
వాళ్ళు ఏ పవిత్రసీమలు విడిచివచ్చారు
ఏ దయాపూర్ణ హస్తాలు విడిచిపెట్టారు
ఏ కపటంలేని కాలాలు పోగొట్టుకొన్నారు

వాళ్ళంతవరకూ
ఏ జరామరణాల అంచుల్ని దాటి బ్రతికారు
ఏ భయరహిత ఏకాంతంలో సంచరించారు
ఒక్క మాటైనా, ఒక్క చూపైనా, ఒక్క మనిషైనా అక్కర్లేని
ఏ మహాశాంతి లోకాన్నుండి ఇక్కడికి జారిపోయారు

పుట్టగానే పిల్లలు ఎప్పుడూ ఏడుస్తారెందుకని
దు:ఖమయ ప్రపంచాన్ని వ్యాఖ్యానిస్తారెందుకని


As soon as they are born

Why do they not smile when they are born,
The new born?
In which flow of glow did they swim and come?
Which treasures of pleasures did they cross?
From which frontierless countries did they come flying?

Why cant the new born smile?
Which parts of purity have they parted and landed ?
Which kind and compassionate hands have they left?
Which guileless times have they lost?

Through which fearless solitude did they travel
From which world of the loftiest peace of no need of a word,a look,a man
Have they descended?

Why do the children always cry when they take their birth?
Why do they so comment on this world of tears and fears?

____________________________
'ఆకాశం' సంపుటి నుండి
Translation: Dr. Kondalrao Velchala
Former Director, Telugu Academy

హృదయం ప్రవేశించినపుడు : When Heart Takes over...

ఎప్పుడూ విసుక్కొనే కొడుకు తల్లి పాదాలు తాకి దీవించమన్నపుడు
ఆమె కళ్ళలో ఎన్నడూ చూడని కన్నీరెందుకొస్తుంది

గాయపరిచాను, క్షమించమన్నపుడు
అప్పటివరకూ వెలవెలబోతున్న భార్య కన్నులవెంట ఆపలేని ధారలెందుకొస్తాయి

చాలా ఖర్చవుతుందేమో, వద్దులే నాన్నా అని పిల్లలన్నపుడు
వారి లేత దయాపూర్ణ హృదయాలు తలచి అతని కన్నులెందుకు చెమ్మగిల్లుతాయి

ఎన్నడూ తగినంత మాటలాడని కన్నతండ్రి
అర్థరాత్రి దూరాలు దాటి వచ్చిన కొడుకు కోసం నిద్రమానుకొని ఎదురుచూస్తే
వారి మధ్య చల్లని గాలితెరలా ఆర్ద్రత ప్రవహిస్తుందెందుకని

అణగారిన మంచినెవరైనా గుర్తించిన ప్రతిసారీ
లేదనుకున్న మంచితనం ఎదురైన ప్రతిసారీ
ఎవరినెవరైనా మంచితనంతో గెలుస్తూ గెలిపించిన ప్రతిసారీ
మనకళ్ళెందుకు చెమరుస్తాయి. మన కంఠాలెందుకు రుద్ధమౌతాయి

మనుషులిద్దరిమధ్య హృదయం ప్రవేశించిన ప్రతిసారీ
తెలివికాని తెలివీ, బలం కాని బలమూ కన్నీరుగా మారి పొరలిపోతాయెందుకని
సారవంతమైన మౌనం పొదువుకొంటుందెందుకని, జీవితం నెమ్మదిస్తుందెందుకని

బహుశా, అపుడు మన లోపలికి మనం చేరుకొంటామేమో
మాయాలోకాన్ని కడుగుకొని మనని మనం నిజంగా చూసుకొంటామేమో
దేవునివంటి మనం దారితప్పిన పురాస్మృతిలోకి మేలుకొంటామేమో



When Heart Takes over...

Why do we witness those rare drops of tear
in a mother's eyes when her son,
who constantly chafes at her for nothing,
touches her feet for a blessing;

Why do tears stream out from her pale eyes
when you sincerely apologise your wife
pleading guilty for the hurt;

Why do the eyes of a father get bleared
when he recalls the loveful talk of his young kids
who display rare concern by saying:
"Not now, daddy, they might cost more";

Why a wet film of love flutters
like moist wind, between them,
when a taciturn father keeps awake for his son
who travels distances to reach home past midnight;

Why do our eyes get wet,
and we feel a lump in our throat
when we notice those rare acts of humanity;
or, when someone acknowledges

that vanishing creed of good deeds;
or, when we win over,
and help others triumph over,
hearts with graceful gestures;

Why life becomes so serene
and an alluvial silence embraces two people
every time when heart prevails over
their intellectual aberrations and,
apparent physical strengths
melding them into a trail of tears;

Maybe... then, we are
catching up with ourselves delving deep;
or, looking at our revealing spiritual selves
rinsing off all temporal sullies;
or, awakening into our godly path
which we long deserted and digressed from.


______________________
'ఆకాశం' సంపుటి నుండి
Translation: Sri N.S.Murthy

దారి దొరికింది. ప్రయాణం మొదలైంది - బివివి ప్రసాద్

నా కవిత్వం నేను నా పాఠకుడితో జరిపే ఉదాత్త సంభాషణ. జీవితం ప్రసాదించే దు:ఖాన్ని స్వీకరించి, నేను నా పాఠకుడి సమక్షంలో – జీవితాన్ని ప్రేమించటంలోకీ, జీవితం లోలోతుల్లోని విలువల్లోకీ చేసే ప్రయాణం. కఠినమైన శిలలాంటి నిద్రనుండి, పూవులా కోమలమైన మెలకువలోకి నడుస్తూ, పాఠకుని నడవమని మృదువుగా చేయందివ్వటం. అయితే, ఈ కవిత్వం వెనుక ఉన్న జీవితానుభవం ఏమంత అందమైనదీ, ఆసక్తికరమైనదీ కాదనుకొంటాను. ఈ క్షణానకూడా, నేపధ్యమెందుకు, నా కవిత్వం చదివి చూడండని చెప్పాలని బలంగా అనిపిస్తూ వున్నా, పాఠకుడికి కవి నేపధ్యంపై ఉండే సహజమైన ఆసక్తిని కాదనలేక, నా సంక్షిప్త చిత్రాన్ని పరిచయం చేస్తున్నాను.

సాహిత్యం పట్ల ఒకరికి  ఆసక్తి ఎందుకు కలుగుతుంది. బహుశా వెలుపలి జీవితం తన లోలోపలి జీవనాసక్తికి తృప్తి కలిగించనప్పుడు లేదా వెలుపలి జీవితాన్ని తెలుసుకోవడానికి తన శక్తి చాలనప్పుడు ఆ తృప్తికోసం, శక్తి కోసం సాహిత్యంలోకి తొంగిచూస్తామేమో. ఇప్పుడు వెనుతిరిగి చూసుకొంటే, ఇతర కారణాలెలా వున్నా ఇవి రెండూ నన్ను పుస్తకాలవైపు కదిలించి వుంటాయనుకొంటాను. మా నాన్నగారు తను చదువుకొనే రోజులలో సాహిత్యం పట్ల కొద్దిపాటి అభిరుచి కలిగివుండటం మినహా, నాకు సాహిత్య నేపధ్యం కాని, వాతావరణం కాని లేవు. నన్ను సాహిత్యజీవిని చేసిన మరొక కారణం అసాధారణ సున్నితత్వం. నేను జీవించాలని ఆశించే ఉదాత్తమైన, సున్నితమైన ప్రపంచాన్ని పుస్తకాలలోనే వెదుకుకొనేవాడిని.

నేను మొదట పాఠకుడిని. బాల్యంలో చందమామ వంటి పుస్తకాలు నా మొదటి స్నేహితులు. తరువాత జీవితంలో ఆయా వయస్సులలో కలిగే ఉద్వేగస్థితులని బట్టి డిటెక్టివ్, పాపులర్ నవలలు పాఠకుడిగా నా మలి దశ. అయితే అవి నాలోపలి పాఠకుడి ఊహా, ఆలోచనా శక్తులకి తృప్తి కలిగించకపొవటం వలన క్రమంగా సీరియస్ సాహిత్యం నా దృష్టిని ఆకర్షించింది. ఆ సమయంలో  మా ఊరి లైబ్రరీలో దొరికిన చాలామంది రచయితలని సీరియల్‌గా చదవటం గుర్తుంది. సీరియల్‌గా అంటే ఉదాహరణకు, విశ్వనాధ సత్యనారాయణను మొదలుపెడితే ఆయన పుస్తకాలన్నీ దొరికిన మేరకు వరుసపెట్టి చదివేయటం. ఈ అలవాటు చాలాకాలం అలానే వుండేది. ఆ రోజుల్లో గుర్తున్నంతవరకూ, శరత్, ప్రేంచంద్ మొదలైన చాలామంది రచనలు చదువుకొన్నాను.

నేను ప్రధానంగా నవలాసాహిత్యాన్ని ఇష్టపడేవాడిని. కానీ, ఇంటర్ చదువుతున్నపుడు, కొన్ని భావాలో, ఆలోచనలో తోసుకువస్తుంటే కవిత్వం రాయటం ద్వారా కవిత్వంతో నా అనుబంధం మొదలైంది. స్వభావరీత్యా చొరవ తక్కువ మనిషిని కావటం వలన, మనుషుల్లొకీ, సందర్భాలలోకీ చొచ్చుకుపోయే తత్వం లేకపోవటం వలన కూడా బహుశా నా అనుభూతుల్ని కవిత్వంలోకి అనువదించుకోవటం మొదలుపెట్టివుంటాను.

అప్పటి లెక్చరర్లు నాకవిత్వాన్ని ఇష్టపడి, నువ్వు కవిత్వం చదువు, అప్పుడు మరింత బాగా రాయగలుగుతావు అన్నపుడు మొదటిసారి మహాప్రస్థానం చదివాను. అది చదివాను అనటం కన్నా బట్టీ పట్టాను అనటం సరైనదనుకొంటాను. శ్రీశ్రీ శబ్దశక్తి, ఊహావరణాల్ని కదిలించే భావజాలం చాలాకాలం ఉత్తేజం కలిగించాయి. ఏపని చేసినా దానిలో లీనమైపోయే స్వభావం వలన, శ్రీశ్రీని చదివిన రోజుల్లో అదే వేగంతో చదివిన కమ్యూనిష్టు సాహిత్యమూ, తాపీ ధర్మారావూ, గురజాడా, రాహుల్ సాంకృత్యాయన్ వగైరాల ప్రభావంతో సమసమాజం రావాలనీ, ఒక్కొక్కసారి  ఉద్యమంలో కలిసిపోవాలనీ కూడా అనిపించేది.

శ్రీశ్రీని పరిచయం చేస్తూ, తనని పరిచయం చేసుకొన్న చలం రాసిన వ్యాసాలు సమాజంలోని అనేక చీకట్ల మీద తీవ్ర ధిక్కార స్వభావాన్ని నింపేవి. అయితే లోలోపల ఒక వెలితి సదా వెంటాడుతూ ఉండేది. ఆ వెలితి నాలోని ఉద్వేగాలకన్నా, అభిప్రాయలకన్నా ఇంకా చాలా లోతున ఉన్నది. దానిని అర్థం చేసుకొనే దారి కోసం వెదుకుతూ జిడ్డు కృష్ణమూర్తిని చదివినప్పుడు, ఈయన నాకు కావలసిన ముఖ్యమైన విషయమేదో చెబుతున్నారని అనిపించేది. అయితే నేను కేవలం తెలుగు మీడియం విద్యార్థిని కావటం వలన, నా చుట్టూ నన్ను నడిపించే ఎలాంటి ఆసరా లేకపోవటం వలన, అప్పటికి కృష్ణమూర్తివి తెలుగులో వచ్చిన ఒకటి రెండు పుస్తకాలు మినహా మరేవీ చదివే అవకాశం రాలేదు.

ఈ ఉపరితల ఉద్వేగాల నుండి మరింత లోతుకి వెళుతున్నపుడు, క్రమంగా ఇతర రచయితలకంటే చలం అత్యంత సన్నిహితుడిగా కనిపించేవారు. ముఖ్యం ఆయన నిజాయితీ, సున్నితమైన సంవేదనలు, లోతైన ఆలోచనలు, అంతంలేని సత్యాన్వేషణ ఇవన్నీ నన్ను పూర్తిగా ఆవరించేవి. చిన్నపుడు ఒక కథకుడిగా పరిచయమైన టాగోర్, చలం వలన మళ్ళీ కవిగా పరిచయమయ్యారు. చలం అనువదించిన టాగోర్ కవిత్వం చదువుకోవటం నాలోని ఉపరితల ఉద్వేగాలనుండి శాంతి వైపుగా, సత్యాన్వేషణ వైపుగా నడిచేలా చేసింది.

కొన్ని సందిగ్ధతలు, కొన్ని సమాధానాలు, వెంటాడుతున్న లోలోపలి వెలితి. ఈ దశలో, బలీయమైన హేతుదృక్పధం వలన, సాంప్రదాయిక ఆధ్యాత్మిక విశ్వాసాలూ, పద్ధతులూ అంతగా ఆకర్షించకపోవటం వలన నిజంగా నాకు సమాధానం దొరికేదెక్కడ అనుకొంటూ వుండగా, మళ్ళీ చలమే రాసిన, భగవాన్ స్మృతులు, వెలుగురవ్వలు అనే రెండు పుస్తకాలని సమీపించాను. మొదటిది చలం శ్రీ రమణమహర్షి గురించి ఆయన భక్తుల నుండి సేకరించిన అనుభవాలు. రెండవది, ముఖ్యంగా జెన్, భారతీయ మిస్టిక్స్ జీవితాలలోని సంఘటనలను చెప్పే కథానికలు. ఈ రెండు పుస్తకాలలో అత్యంత సరళమైన, ప్రేమాస్పదమైన జీవితాన్ని చూసినప్పుడు, అవి సత్యాన్ని గొప్ప సిద్ధాంతచర్చలనుండి, మత విశ్వాసాలనుండి విముక్తం చేసి కరతలామలకంగా చూపినపుడు వీటి గురించి కదా ఇన్నాళ్ళూ వెదుకుకొన్నాను అనిపించింది. శ్రీ రమణమహర్షి, జెన్ సాధువులు పరిచయమైన ఆ రోజులు సాహిత్యాన్ని ఆశ్రయించి బ్రతికిన నాకు, సాహిత్యం ఇచ్చిన గొప్ప కానుకలుగా ఈనాటికీ అనిపిస్తూ వుంటుంది.

దారి దొరికింది. ప్రయాణం మొదలైంది. సత్యాన్వేషణ వెలుపలి జీవితాన్ని మరింత దుర్భరం చేసింది. ఆ సత్యమేదో తెలియాలి. అది మినహా, మిగతావన్నీ ఏమంత విలువలేనివి. ఆ క్రమంలో నేనెక్కడున్నానో, సత్యమెక్కడవుందో, మధ్యలో ఈ దు:ఖమేమిటో అర్థం చేసుకొంటూనే ఇంకా నడుస్తూవున్నాను. నిజానికి అక్కడితో నా సాహిత్య ప్రయాణం పాఠకుడిగా చివరికి వచ్చి, కవిగా ప్రారంభమయింది. చలం చెప్పినట్టు నాకూ, ప్రపంచానికీ మధ్య బహిరంతర యుద్ధారావం మొదలైంది. తరువాత కూడా సాహిత్యం చదువుకొన్నా బాగా ఎంపిక చేసిన రచనలు మాత్రమే చదివేవాడిని. క్రమంగా సాహిత్యం వెనుకపడి, సత్యాన్వేషణకు సహాయం చేసే రచనలు చదవటం ప్రధానమయింది. ఇదంతా నా ఇరవైలలోని ప్రయాణం.

అప్పుడు, నాలోపలి ప్రయాణాన్ని రికార్డు చెయ్యాలని శ్రీ భగవాన్ని   ఉద్దేశించి రాసిన కవితలూ, ఇతర భావాల నుండి ఎంపిక చేసిన వాటితో ఆరాధన సంపుటి ప్రచురించాను. తరువాత జీవన స్థితిగతుల వలన, ఆరాధన సాహిత్యలోకాన్ని చేరకపోవటం వలన చాలాకాలం ఏమీ రాయలేదు. ఆ సమయంలో ఇస్మాయిల్ గారు పరిచయం కావటం తో, ఒక సందర్భంలో నేను రాసిన హైకూలని ఆయనకు చూపించటం, ఈ ప్రక్రియ నాకు తగినదిలా అనిపించి, వరుసగా మూడు హైకూ సంపుటులు ముద్రించటం జరిగింది. ఆ రోజుల్లోనే కొప్పర్తిగారు తణుకు బదిలీ అయి రావటం వలన, ఆయన ఆసరా కవిగా నన్ను నేను అంచనా వేసుకోవటానికీ, సరిదిద్దుకోవటానికీ ఉపకరించింది. మొదటి హైకూసంపుటి నాటికి నాకు హైకూ గురించి అంతగా తెలియదు. అప్పటికే ఉన్న తాత్వికనేపధ్యం వలన  హైకూ ఒక నిశ్శబ్దానుభవాన్నివ్వాలని మాత్రం అనిపించింది. తరువాత అలంకారరహితంగా, ఆలోచనారహితంగా నిర్మలమైన హైకూ అనుభూతిని ఇవ్వటం కోసం సాధన చేస్తూ మూడవసంపుటి నాటికి దానిని సంపూర్ణంగా సాధించగలిగానని అనిపించింది.

కానీ, ఎప్పటికప్పుడు నిరుత్సాహం కమ్ముకొంటూనే వుండేది. గొప్పకీర్తి రావాలనీ, పురస్కారాలు రావాలనీ ఏనాడూ ప్రబలంగా కోరుకోలేదు. అవి రానందుకు బాధపడలేదు. కానీ, ఇది గొప్ప కవిత్వం అని గ్రహించినవాళ్ళు కూడా దానిని పదిమందికీ చేర్చేందుకు తమకు చాతనయిన ప్రయత్నం చేయకపోవటం, ఫలితంగా ఇలాంటి సాహిత్యానికి ఎదురుచూసే పాఠకులకి ఇలాంటి కవిత్వం ఒకటి వుందని కూడా తెలియకపోవటం మాత్రం తరచూ బాధ కలిగించేవి. అదే నిరుత్సాహంతోనూ, వెలుపలి జీవితంలో ఉండే సహజమైన వత్తిడులతోనూ మళ్ళీ కవిత్వానికి దూరమయ్యాను. మధ్యలో, హైకూలు రాస్తున్నపుడు రాసిన వచన కవితలతో 2004లో నేనే ఈ క్షణం ముద్రించటం మినహా, పది సంవత్సరాలు కవిత్వరచనను విడిచిపెట్టాను.

మళ్ళీ క్రితం సంవత్సరం, 2011లో, సాహిత్యమిత్రుల పలకరింపులతో పాటు, నేను మాట్లాడితీరవలసిన విషయాలున్నాయని నాకు కూడా గట్టిగా అనిపిస్తూ వుండటంతో, ఒకటిరెండు కవితలతో నెమ్మదిగా మొదలై సుమారు నాలుగు నెలలలో ఒక ఉధృతిలో వందకుపైగా కవితలు రాసాను. వాటిని కొంత ఎడిట్ చేసి, పదేళ్ళలో అప్పుడపుడు రాసిన కొన్ని కవితలు చేర్చి ఆకాశం సంపుటి ముద్రించాను. సాహిత్యప్రపంచం నుండి యధాప్రకారం ఉదాసీన ప్రతిస్పందన. సాహిత్యాన్ని ఉద్దరిస్తున్నామని చెప్పేవారు తెలుగునాట జరుపుతున్న సాహిత్యవిలువల పతనాన్ని ఇరవైయేళ్ళకుపైగా చూస్తున్నవాడిని గనుక, ఇదేమంత ఆశ్చర్యం కలిగించలేదు. కాని, పాఠకులలో మానవవిలువలు వికసించేందుకు ఉపకరించని, వారు తమ  జీవితాన్ని మరింత ప్రేమించేలా చేయని సాహిత్యం వారికి దూరమవుతుందని మన సాహిత్యవేత్తలు చాలామంది గ్రహించకపోవటం మాత్రం విచారాన్ని కలిగిస్తుంది.

ఇన్నాళ్ళకి రెండుమూడు అవార్డులు వచ్చి ప్రసాద్ కవిత్వాన్ని చదవమని పాఠకులకి రెకమెండ్ చేస్తున్నందుకు ఒక విషాదభరితమైన సంతోషంతో ఇప్పుడు ఈ మాటలన్నీ మీతో పంచుకొంటున్నాను. అయితే అవార్డులూ, కీర్తీ రావటంకన్నా నా అక్షరాలు, నేను ఆశించినట్టు, పాఠకుల హృదయాలను నిర్మలమైన కన్నీటితో, గాఢమైన శాంతితో, మెలకువలాంటి మౌనంతో నింపాయని తెలిసినపుడల్లా మాత్రం నా కవిత్వసాధన వృధాకాలేదని సంతోషం కలుగుతూ వుంది. ఆకాశం వలన ఇలాంటి అరుదైన స్పందనలని ఇటీవల చాలామంది పాఠకులనుండి వింటూవున్నాను.


_________________________________________
'వాకిలి '  ఈ - పత్రిక కోసం రాసిన వ్యాసం. ప్రచురణ: 25.12.12

http://vaakili.com/patrika/?p=142

అలా ఆకాశం వరకూ..

1.
ఒక నిద్రలేవవలసిన ఉదయం నీ దేహం చల్లబడి ఉంటుంది
ఎలా బ్రతికావో బ్రతికావు, ఇక అంతా అయిపోయింది

నీ దేహం చుట్టూ మేఘంలా ముసురుకొన్న దు:ఖానికీ, ఆర్తి నిండిన శబ్దాలకీ  
నువు వేల కాంతి సంవత్సరాల దూరంలో ఉంటావు

అవును, అసలు ఉంటావో, ఉండవో ఎప్పటికీ రహస్యమే
తీరా వెళ్ళిపోయాక ఈ పంచరంగుల ఆట కొనసాగుతుందో, ముగుస్తుందో ఎప్పటికీ సందేహమే  

నువు ఉంటావనుకోవటమూ, జీవితం కొనసాగుతుంది అనుకోవటమూ
కలలాంటి జీవితానికి అందమైన సరిహద్దులు మాత్రమే  

మిగిలేదేమిటో తెలిసిందెవరికి, తెలుసుననేవారిలో తెలుసుకొంటున్నదెవరు  

2.  
జీవితం భయ, విషాదాలతో పొర్లిపోయే పాత్రను తలపై ఉంచుకొని నర్తించే ఒక కళ
గెలిచేందుకు ఏ నియమాలూ లేని, గెలిచే హామీ ఏ మేరకూ లేని  
నీడలు తొణికిసలాడే ఒక నవ్వులక్రీడ 

ఎన్నాళ్ళని భూమి మీద ఈ ఎగుడుదిగుడు నడక 
ఆడటం అనివార్యమైనపుడు నక్షత్రాలతో ఆడిచూడాలి 
నాట్యం తప్పనిసరి అయినపుడు గెలాక్సీలు వేదిక కావాలి

వెళ్ళటమెటూ నిర్ధారణ అయినపుడు  
ఉన్నన్నాళ్ళు సమస్త సృష్టినీ పొదువుకొన్న ఆకాశం లా ఉండాలి  

ఏమో ఎవరికి తెలుసు
భూమీ, నక్షత్రాలూ, గెలక్సీలూ 
అద్దంలో ప్రతిబింబం లా హఠాత్తుగా మాయం కావచ్చును 
అద్దంలాంటి ఆకాశం మాత్రం అదృశ్యం కాకుండా మిగలవచ్చును  

3.  
ఏమయినా కానీ 
రా నడుద్దాము అలా ఆకాశం వరకూ
ఈ దారి కొసన నేలకి ఒంగి రమ్మని పిలుస్తోంది
తీరా చేరేసరికి అది పక్షిలా రెక్కలువిప్పి ఎగిరిపోతుందనవద్దు   

ఏమో ఎవరికి తెలుసు
మనలో మిగిలే కాస్తంత అమాయకత్వాన్ని ముద్దుపెట్టుకొనేందుకు 
అది అక్కడ ఎదురుచూస్తూ ఉండవచ్చును   
బహుశా మన పసిమనసుల నిండా ఆకాశం నిండిపోనూవచ్చును  

ఒకసారి నాతోరా అలా ఆకాశంగా మారి చూద్దాము  
చనిపోతే ఆకాశం లా మిగిలేదీ, లేనిదీ చూసి వద్దాము  

4.
ఇంతకూ, పుట్టక ముందు ఎక్కడ ఉండేవాళ్ళమో  
ఈ సారి ఆకాశాన్ని కలిసినపుడు తప్పక అడగాలి



రచనాకాలం: 19.8.2012
ప్రచురణ: పాలపిట్ట డిసెంబరు 2012 

కవిసంగమం సభలో కవిత్వం చదివిన వీడియో

కవిసంగమం సభలో కవిత్వం చదివినప్పుడు.... 



సభ లోని ప్రసంగాలూ, మిత్రుల కవితలూ కవిసంగమం బ్లాగులో చూడవచ్చు.
http://www.kavisangamam.com/

మాతృభాష

మాతృభాష మాట్లాడుతున్నపుడు ఎలావుంటుంది
పసిదనంలో అమ్మ ఊయలలోవేసి జోల పాడుతున్నట్లుంటుంది
ఆమె గారాబు చేస్తున్నట్టూ, ఆటళవేళల ఆతృతగా హెచ్చరిస్తున్నట్టూ వుంటుంది

బాల్యంలో స్నేహితులతో కాలవగట్ల వెంటా, పొలాల నడుమా పరుగెడుతున్నట్టూ,
చెట్టూ, పుట్టల్నీ, పిట్టల్నీవాటివాటి భాషల్లో పలకరిస్తున్నట్టూ వుంటుంది
నేస్తాలతో నవ్వుకొన్నట్టూ, తిట్టుకొన్నట్టూ, చిరుతిళ్ళు వాళ్ళతో పంచుకొన్నట్టూ వుంటుంది

మాతృభాష మాట్లాడుతున్నపుడు
మనలో ఎక్కడో పైరగాలులు హోరున సరదాగా సాగిపోతున్నట్టూ
స్వచ్చప్రవాహాలు రాళ్ళగలగలల్తో మనతో, మనభాషలో మాట్లాడినట్టూ వుంటుంది

తెల్లని పగళ్ళూ, నల్లని రాత్రులూ
రుతువులతో రూపం మార్చే ఆకాశాలూ
మనని నిండుగా కప్పుకొన్నట్టూ వుంటుంది

మాతృభాష ఒక సంపద
ఒక పురాతన వారసత్వం
ఒక జీవన సమూహపు కథలూ, కలల నిరంతర ప్రవాహం
మాతృభాష మనని మనల్నిగా నిలిపిచూపే ఒక శబ్దాల వన్నెల జెండా

మన లోలోపలి
కోరికల, భయాల, స్మృతుల, స్వప్నాల జాడల్ని
తల్లిలా మృదువుగా తాకే, పలకరించే, పరిమళింపచేసే
సంగీత పరికరం, మంత్రదండం

మాతృభాషని ప్రేమించటం మాతృమూర్తిని ప్రేమించటం
మాతృమూర్తి ప్రసాదించిన జీవితాన్ని ప్రేమించటం
జీవితం ప్రసాదించిన ఆనందాన్నీ, దు:ఖాన్నీ ప్రేమించటం
మాతృభాషని ప్రేమించటమంటే ప్రేమించటం ఎలాగో నేర్చుకోవటం

మాతృభాష నేర్చుకోవటమే భాషని నేర్చుకోవటం
అది దేనినైనా గౌరవించటమెలాగో నేర్చుకోవటం
దేనినైనా శ్రద్ధగా నేర్చుకోవటమెలాగో నేర్చుకోవటం

మాతృభాష గుండెనిండా నింపుకోవటం తెలిసినవాడికి
మరొకభాషనైనా తనలోనికి ఆహ్వానించటం ఎలానో తెలుస్తుంది

అది నోరారా పలకలేని మనిషిని చూస్తే జాలేస్తుంది
నేలమీద నిలవలేక, గాలిలో ఎగరలేక గంతులు వేస్తున్నట్లుంటుంది
పాలు ఒలకబోసుకొని నీటికోసం పరుగెడుతున్నట్లుంటుంది  

మనం పుట్టిన నేల
మనకేమైనా ఇస్తుందో, లేదో కానీ
మనం నోరారా ప్రశ్నించేందుకు, జవాబు చెప్పేందుకు
మనకంటూ ఒక  భాషనిస్తుంది

మన చుట్టూవున్న జీవితాన్ని చదివేందుకు, మన కథ లోకంతో పంచుకొనేందుకు
గుండెనిండా భావాలనీ, నోటినిండా అక్షరాలనీ నింపేందుకు కావలసినంత సంభాషణనిస్తుంది
 
మాతృభాష కళ తప్పని బంగారు స్వప్నాలనిస్తుంది
కలతపడ్డ వేళల కన్నీరు నిండిన మాటలనిస్తుంది
మన హృదయం భాషలోకి వికసించి మన జీవితం పక్వమయేలా చేస్తుంది  



(మా ఊరిలో జరిగిన తెలుగు భాషా ఉత్సవాల సందర్భంగా రాసింది.)

13.12.12